De term sportwetenschap is in zekere zin misleidend. Wanneer we aan wetenschap denken dan gaat het vaak over wetten, axioma’s en vastgelegde processen. Er is weinig ruimte voor persoonlijke invulling. Ons lichaam is ook onderworpen aan bepaalde biologische wetmatigheden. Nochtans bevindt de sportwetenschap zich in een grijze zone. De reden daarvoor zijn wij. Mensen met al hun grote en kleine problemen.
Idealisme vs. Optimisme
Puur wetenschappelijk zouden we voor iedereen een bepaald trainingsprotocol of voedingsschema kunnen opstellen dat ideaal is. Wanneer mensen een trainer opzoeken met een bepaald doel voor ogen dan kunnen we aan de slag gaan met een aantal variabelen: volume, frequentie, intensiteit,…
We gieten dit in een concreet programma en verwachten dat de sporter zich daaraan houdt. We koppelen hier vervolgens een voeding aan, gebaseerd op bepaalde macro’s en calorieën. Dit is allemaal zeer mooi en keurig, alleen vergeten we hier dat we omgaan met mensen. Mensen zijn hun training niet! Dit is een aspect dat vaak vergeten wordt. Ieder van ons heeft een leven met tal van aspecten die daar een invloed op uitoefenen. Ons werk, partner, familie, gezondheid en motivatie zijn slechts een paar voorbeelden van factoren die op een bepaalde manier onze training beïnvloeden.
Het is daarom dat we niet zo zeer op zoek moeten naar een ideaal programma voor een sporter maar wel naar een optimaal programma. Waarbij ideaal abstract denkt, objectieve gegevens, handelt optimaal over die zone waar wetenschap en menselijkheid elkaar overlappen. Per slot van rekening blijft het volgende waar: de enige training die werkt is diegene je effectief doet. Het enige dieet dat resultaat oplevert is datgene waaraan je je kan houden.
Levensomstandigheden
Het is van essentieel belang dat we beseffen dat het opstellen van een training voor iemand niet enkel gebonden is aan objectieve maatstaven maar evenzeer aan de persoonlijke levensomstandigheden van een atleet. Kunnen we van iemand die een veeleisende job heeft en vaak lange dagen moet werken evenveel volume vragen dan van iemand die parttime werkt? Kunnen we van iemand die graag 5 kilo zou vermageren na de feestdagen maar verder geen interesse heeft in sport evenveel voedingsdiscipline vragen dan van iemand die zich voorbereidt om op het podium te gaan staan?
De sleutel tot succes ligt in de continuïteit en de duurzaamheid van de trainingen. Programma’s die geen rekening houden met de persoonlijke kenmerken van de sporter leiden tot opgave. Wanneer iemand met een fulltime job, drie kinderen en veel sociale verplichtingen een uitgebreid programma en strikt voedingsschema voor de kiezen krijgt, is de kans op opgave groot.
Is het dan niet beter om slechts twee maal een sessie te voorzien en een voeding aangepast aan zijn mogelijkheden? Dit beperkte programma is dan misschien niet ideaal om zijn doel te bereiken, maar op dit moment in die persoon zijn leven is het optimaal. Het is de sporter zelf die grotendeels zal bepalen welk programma voor hem het beste zal werken.
Deel 2: Het ideale trainingsprogramma
Welke aspecten concreet een rol spelen bij het opstellen van een dergelijk trainingsprogramma en hoe we daarop kunnen inspelen behandelen we in deel 2 van dit artikel.
